Eğitimdili

Omurgalı Hayvanlar ve Özellikleri Nelerdir?

23.01.2024
487

Bu yazımızda öğrencilerin sıklıkla araştırmış oldukları konu olan omurgalı hayvanlar hakkında bilgiler vereceğiz. Bu yazı sayesinde omurgalı hayvanları ve özellikleri hakkında bilgi sahibi olacaksınız.

Omurgalı Hayvanlar ve Özellikleri Nelerdir?
Reklam

Omurgalı Hayvanlar Konu Anlatımı

Omurgalı hayvanlar bulundukları ortama çabuk uyum sağlar ve kolay bir şekilde yaşamaya başlarlar. Omurgaya sahip olan hayvanlar en yüksek yerlerden, denizin diplerine, en soğuk bölgelerden, en sıcak yerlere kadar her ortamda yaşama imkanı bulurlar.

Omurgalı hayvanlar tek başına yaşadıkları gibi topluluk halinde de yaşayabilirler. Bu hayvanların sırt bölgelerinde omurga bulunur ve bu omurga içerisinde de merkezi sinir sistemi bulunmaktadır.

Omurgalı Hayvanların Genel Özellikleri

  • Omurgalı hayvanların vücut yapılarında kemik ve kıkırdak bulunmaktadır.
  • İç iskelet sistemi vücutların yapılarını oluşturur.
  • Omurgalı hayvanlar gelişmiş canlı türleridir.
  • Vücutların farklı görevleri üstlenen sistemler bulunur.

Omurgalı Hayvanların İsimleri

  • Balıklar
  • İki Yaşamlılar
  • Sürüngenler
  • Kuşlar
  • Memeliler

Omurgalı hayvanlar toplamda 5 grupta incelenir. Bu hayvanların öğrendik şimdi de omurgalı hayvanlar özellikleri hakkında bilgi sahibi olalım.

Balık

Balıklar omurgalı hayvanların arasına yer almaktadır. Balıklar deniz, göl ve çeşitli akarsularda yaşayan ve solungaç yapan hayvanlardır. Suda bulunan erimiş oksijeni solungaçları yardımıyla kullanırlar. Balıkların üremesi ve yavruların büyümesi dış ortamda meydana gelir. Balıklar üreyecekleri zaman dişiler yumurtalarını, erkekler ise spermlerini suya bırakırlar. Suda hareket eden spermler dişilerin bırakmış oldukları yumurtaları bulur ve döllenme gerçekleşir.

Üreme sonucunda ortaya çıkan yavrular su ortamında gelişmeye başlarlar. Balıklarda kendi içerisinde kıkırdaklı ve kıkırdaksız olarak 2’ye ayrılır. Kıkırdaklı balıkların en popüleri köpek balığı ve vatozlardır.

Köpek balığı ve vatozlar dışında diğer tüm balıklar kıkırdaklı (kemikli) balık grubuna girmektedir. Kıkırdaklı balıklara alabalık, turna balığı, sazan balığı, mezgit, sardalya, orkinos, uçan balık ve pirana örnek verilebilir.

Balıkların Özellikleri:

  • Dünya’da yaklaşık 40.000 balık türünün olduğu düşünülüyor.
  • Balıklar her su ortamına ayak uydurabilen omurgalı hayvanlar arasında yer almaktadır.
  • Türkiye’nin üç tarafının denizlerle kaplı olması kıyılarımızda çok sayıda balıkların yaşamasına olanak sağlamıştır.
  • Soğuk kanlı bir hayvanlardır.
  • Tuzlu suda yaşayan balıklar su içerken tatlı su balıkları su içmezler.
  • Balıklar genellikle sürü halinde gezer ve yaşarlar.
  • Balıklar hem etçil hemde otçul hayvanlardır.

Balıklar Hakkında İlginç Bilgiler

  • Dünya’da en yaygın bulunan balık türü Işıl balığı’dır.
  • Dünya’nın en uzun yaşayan balık türü kaya balığıdır ve adı Rougheye’dir. Bu balık türü yaklaşık 200 yıl yaşayabilir.
  •  Dünya’nın en büyük balığı ise Balina’dır. Bu balığın ağırlığı yaklaşık 20 ton ve uzunluğu ise 15 metredir.
  • Dünya’nın en küçük balığı ise, yaklaşık 2 milimetre (mm) boyunda olan Trimmatom nanus balığıdır. Yine bu balık kaya balığı türü arasındadır.
  • Dünya’nın en hızlı balığının adı Black Marlin balığı’dır ve saatte yaklaşık 130 kilometre hıza ulaşmaktadır.
  • Yürüyen balık türü olarak adlandırılan balık türleri ayaksı yapıları sayesinde suyun dışında 4 gün boyunca hayatta kalabilirler.
  • Uçan balık olarak adlandırılan bazı balık türleri ise suyun üzerinden 3 metreye kadar havaya yükselebilir.

İki Yaşamlılar

Omurgalı hayvanlar arasında bulunan iki yaşamlılar ismini belkide ilk defa duydunuz hatta bu nedir diye de soruyorsunuz. Hemen açıklayalım. İki yaşamlılar olarak nitelendirilen hayvanlar larva dönemi (suda yaşam) ve ergin (hem suda hem karada) dönem olarak 2 evre görülmektedir. Yumurtadan yeni çıkan yavrulara larva adı verilmektedir. Larvalar yani yavrular başkalaşım geçirip ergin bireylere dönüşür.

  • Larvalar yani yavrular solungaç solunumu yapar.
  • Ergin bireyler hem akciğer hemde deriden solunum yaparlar.
  • İki yaşamlılarda balıklarda olduğu gibi hem üreme hemde yavruların gelişip büyümesi dış ortamda meydana gelir.

İki Yaşamlı Hayvanlar: Siğilli kurbağa, ağaç kurbağası, gerçek su kurbağaları ve ateş semenderi

Sürüngenler

  • Sürüngenler genellikle susuz bölgelerde yaşadıkları için vücut derileri keratin yapılı ve pul plakalarla kaplıdır. Bunun sonucunda sürüngenler vücut yapıları suyu emer ve hemen kaybolmasını önler.
  • Bazı sürüngen türleri suda yaşamaktadır.
  • Sürüngenler akciğer solunumu yaparlar.
  • Tıpkı ili yaşamlı hayvanlar gibi sürülenlerde kuş uykusuna yatarlar.
  • Sürüngenlerde üreme ve döllenme durumları dişi bireyin vücudu içerisinde meydana gelir.
  • Sürüngenlere kara kaplumbağası, çorba kaplumbağası, deniz kaplumbağası, timsah, bukalemun, yeşil kertenkele, mahmuzlu yılan, ok yılanı ve baran engereği örnek verilebilir.

Kuşlar

Omurgalı hayvanlar kuşları da kapsamaktadır.

  • Kuşlar kendilerinde bulunan kanatlar sayesinde uçabilen omurgalı hayvanlardır.
  • Kuşların rahat uçabilmesi için vücut yapılarındaki kemiklerin içi boş ve havayla doludur.
  • Kuşların vücutları tüylerle kaplıdır. (Bu kuşlara özgü bir durumdur.)
  • Memeli hayvanların vücut yapılarında bulunan kılları kuşların tüyleri ile karıştırmamak gerekir.
  • Kuşlar iç döllenme ile ürerler.
  • Kuşların yavruları dış ortamda yumurta içerisinde gelişirler.
  • Kuluçka dönemini tamamlayan yavrular dış ortamdaki yumurtayı kırarlar ve dışarıya çıkarlar.
  • Kuşlar göz alıcı renkleri, güzel sesleri ve hareketleriyle daima ilgi odağı haline gelmişlerdir.
  • Tavuklar, deve kuşları ve penguenler uçamayan kuşlar arasında yer alır. Bunların uçma yetenekleri körelmiştir.
  • Kuşlara Serçe, güvercin, keklik, leylek, papağan, ördek, bülbül, şahin, atmaca ve doğan örnek verilebilir.
  • Kuşlar tıpkı sürüngenler gibi akciğer solunumu yaparlar.
  • Kuşların vücut sıcaklıkları sabittir. Bulundukları ortamın sıcaklığı değişmiş olsa da kuşların sıcaklıkları daima sabit kalır.
  • Kuşların deri bölgelerinde salgı bezleri bulunmamaktadır.
  • Kuşların kuyruk bölgelerinde yağ bezleri bulunur. Kuyruk bölgesinde bulunan yağ gaga yardımıyla tüylere gönderilir. Böylelikle tüyler; yağmur, sıcaklık ve canlılar için zararlı olan ışınlardan korunurlar.

Memeliler

  • Omurgalı hayvanlar arasında yer alan memeliler en gelişmiş hayvanlar arasında yer almaktadır.
  • Memelilerin büyük bölümünde iç döllenme meydana gelmektedir.
  • Yumurtlayan memelilerin haricinde diğer memelilerin yavruları dişi bireyin iç kısmında gelişir. Dişiler yavrularını doğurarak dünyaya getirir.
  • Memeliler yavrularını sütle beslerler.
  • Memeler tıpkı sürüngenler gibi akciğer solunumu yaparlar.
  • Memeliler hem karada hemde denizde yaşayabilirler.
  • Suda yaşayan memeliler su ortamına uyum sağlamıştır.
  • Memeliler gagalı memeliler, keseli memeliler ve plasentalı olmak üzere 3 grupta incelenir.
  • Kanguru keseli memeli hayvanlarından biridir.
  • Memeli hayvanlara Balina, fok, deniz aslanı, yarasa, kirpi, fil, fare, sincap, kedi ve inek örnek verilebilir.

Reklam
Footer açıklama yazısı. Bu alan tema ayarlarından değiştirilebilmektedir.